Τι είναι με δύο λόγια η ημικρανία
Η ημικρανία είναι μια συχνή μορφή χρόνιου πονοκεφάλου, που εντοπίζεται συχνά (αλλά όχι πάντα) στο μισό μέρος του κεφαλιού (εξ ου και η λέξη ημι-κρανία) που διαρκεί ώρες ή καμιά φορά και μέρες. Συχνά ο πονοκέφαλος συνοδεύεται από ναυτία και εμετό.
Πριν την κρίση ημικρανίας, στο 25% των περιπτώσεων, παρουσιάζεται η αύρα, που χαρακτηρίζεται από αλλαγές στην αντίληψη του φωτός (π.χ. «μυγάκια», «αστ ράκια»), μυϊκή αδυναμία στα άκρα και αλλαγές της διάθεσης. (π.χ. μελαγχολία)
Σε τι οφείλεται η ημικρανία ?
Ο ακριβής μηχανισμός που προκαλεί την ημικρανία δεν έχει αποσαφηνιστεί, ωστόσο είναι γνωστό ότι η συγκέντρωση της σεροτονίνης στο αίμα πέφτει στη διάρκεια της ημικρανικής κρίσης, γεγονός το οποίο πυροδοτεί την απελευθέρωση ουσιών που λέγονται νευροπεπτίδια, τα οποία προκαλούν πονοκέφαλο.
Υπάρχουν παράγοντες οι οποίοι είναι γνωστό ότι πυροδοτούν σε μεγάλο βαθμό την κρίση ημικρανίας :
– Το stress είναι ο κύριος παράγοντας πρόκλησης της ημικρανικής κρίσης
– Ορμόνες, κυρίως το οιστρογόνα. Πολλές γυναίκες εμφανίζουν ημικρανία με την έναρξη της περιόδου. Επίσης η κύηση και η εμμηνόπαυση μπορεί να προκαλέσουν ημικρανική κρίση, όπως και η θεραπεία με αντισυλληπτικά
– Φαγητά και ποτά όπως το κόκκινο κρασί, η σοκολάτα, ορισμένα τυριά, η ασπαρτάμη, ο καφές. Επίσης, σε ορισμένους ανθρώπους η νηστεία (λόγω υπογλυκαιμίας)
– Έντονα φώτα, θόρυβοι αλλά και μυρωδιές
– η αϋπνια, η μια αλλαγή στις συνήθεις του ύπνου
– το jet lag
– η έντονη σωματική κόπωση
– οι αλλαγές στον καιρό
– ορισμένα φάρμακα
Πως εκδηλώνεται κλινικά η ημικρανία?
Η ημικρανία εμφανίζεται με δυνατό πόνο στο κεφάλι, συνήθως στην μια πλευρά, ο οποίος έχει χαρακτήρα σφύζονται («σαν να χτυπάει ο σφυγμός μέσα στο κεφάλι»). Ο πονοκέφαλος συνοδεύεται από ναυτία, εμετό και ευαισθησία στο φώς και τους θορύβους (φωτοφοβία, ηχοφοβία). Η συχνότητα των κρίσεων ποικίλλει – μπορεί να εκδηλώνονται μία φορά το μήνα ή την εβδομάδα, αλλά σε σοβαρές καταστάσεις μπορεί να εμφανίζονται ακόμη και καθημερινά. Μια κρίση συνήθως διαρκεί λίγες ώρες, αλλά ενδέχεται να περάσει ακόμη και μετά από τρεις μέρες! Όσοι υποφέρουν από συχνές κρίσεις, συνήθως παρουσιάζουν προηγουμένω έναν άλλον τύπο πονοκεφάλου, την κεφαλαλγία τάσεως (περιγράφεται σαν σφίξιμο στο κεφάλι με έντονο πόνο στον αυχένα), η οποία πυροδοτεί το μηχανισμός της ημικρανίας.
Λίγες συμβουλές για λιγότερες ημικρανίες ;
Τις τελευταίες δεκαετίες έχουν επινοηθεί αρκετές θεραπείες και φάρμακα που μπορεί να βοηθήσουν τους πάσχοντες. Μερικά από τα φάρμακα περιορίζουν ή καταπραϋνουν τα συμπτώματα, ενώ άλλα μειώνουν την συχνότητα και τη διάρκεια των ημικρανικών κρίσεων.
1. Αποφύγετε τις αιτίες
Προσπαθήστε να δείτε εάν η ημικρανία σας εκδηλώνεται έπειτα από συγκεκριμένα γεγονότα ή συνθήκες.
Συνηθισμένοι παράγοντες που μπορεί να δώσουν έναυσμα για μια κρίση είναι το κάπνισμα (η νικοτίνη πιστεύεται ότι συστέλλει τα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου), η πολύ έντονη γυμναστική, το στρες, οι αλλαγές στο πρόγραμμα του ύπνου, το «πιάσιμο» του αυχένα και τα οδοντικά προβλήματα.
2. Προσέξτε το σάκχαρό σας
Η μείωση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα αποτελεί συνηθισμένο εκλυτικό παράγοντα ημικρανίας, επειδή προκαλεί αύξηση της πίσεσης. Να τρώτε κάθε τέσσερις ώρες και να μην περνάτε περισσότερες από 12 ώρες το βράδυ νηστικοί. Να προτιμάτε επίσης τρόφιμα με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, όπως φρούτα, λαχανικά και άπαχο γιαούρτι και τυρί. Αντιθέτως, να αποφεύγετε τα τρόφιμα με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη, όπως το λευκό ψωμί, τα γλυκά και τα ροφήματα με ζάχαρη.
3. Μην το παρακάνετε με την καφεϊνη
Η πολλή καφεϊνη μπορεί να προκαλέσει συστολή των αιμοφόρων αγγείων γύρω από τον εγκέφαλο, γεγονός που μπορεί να δώσει το έναυσμα για μια ημικρανική κρίση. Περισσότερα από 300 mg καφεϊνης την ημέρα (αντιστοιχούν σε πέντε φλιτζάνια στιγμιαίο καφέ) μπορεί να προκαλέσουν πρόβλημα. Να θυμάστε πως και η σοκολάτα, το τσάι, αλλά και τα αναψυχτικά τύπου κόλα, περιέχουν καφεϊνη.
4. Προσοχή στα πρόσθετα
Πολλοί πάσχοντες από ημικρανία αναφέρουν ευαισθησία σε ορισμένα πρόσθετα των τροφίμων, όπως η μονανατρική γλουταμάτη (υπάρχει λ.χ. σε ορισμένα τυριά, αποξηραμένες ντομάτες και κρέατα σε κονσέρβα), η ασπαρτάμη (είναι τεχνητό γλυκαντικό), η ταρτραζίνη (είναι μια κίτρινη χρωστική που χρησιμοποιείται λ.χ. σε ροφήματα με ανθρακικό), διάφοροι θειωτικοί παράγοντες (υπάρχουν στο κρασί) και το βενζοϊκό νάτριο (υπάρχει λ.χ. σε ορισμένες γαρίδες, αναψυκτικά, γλυκά).
5. Να τρώτε πρωτεϊνες
Μελέτες έχουν δείξει ότι πολλοί πάσχοντες από ημικρανία έχουν στον εγκέφαλο τους χαμηλά επίπεδα μιας ουσίας που λέγεται σεροτονίνη. Για να αυξήσετε, να τρώτε τρόφιμα πλούσια σε πρωτεϊνες, όπως το κοτόπουλο, η γαλοπούλα, τα γαλοκτοκομικά προϊόντα, οι μπανάνες, τα φασόλια, ο αρακάς, τα καρύδια, τα όσπρια και οι ξηροί καρποί.
6. Να πίνετε νερό
Η αφυδάτωση είναι συνηθισμένος εκλυτικός παράγοντας ημικρανίας. Οι ιστοί που περιβάλλουν τον εγκέφαλο αποτελούνται κυρίως από νερό και, όταν χάνουν νερό, συρρικνώνονται, με συνέπεια ερεθισμό και πόνο. Να πίνετε καθημερινά ένα έως δύο λίτρα νερό.
Ποια φάρμακα και συμπληρώματα διατροφής μπορούν να βοηθήσουν?
Σε μεγάλο ποσοστό ο ημικρανικός πόνος απαντά στο ακετυλοσαλικυλικό οξύ, που είναι περισσότερο αποτελεσματικό στην αρχή (!!!) της ημικρανικής κρίσης. Το ίδιο ισχύει και για τα άλλα συνήθη αναλγητικά (π.χ. παρακεταμόλη) ή τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα. Περισσότερο ενδεδειγμένη είναι η χορήγηση αναβραζόντων δισκίων, γιατί κατά τη διάρκεια της κρίσης της ημικρανίας μειώνεται ο περισταλτισμός στον γαστρεντερικό σωλήνα με συνέπεια να καθυστερεί η απορρόφηση των φαρμάκων.
Έχει παρατηρηθεί ότι τα μειωμένα επίπεδα μαγνησίου στο αίμα σχετίζονται με την εμφάνιση ημικρανιών, καθώς και ότι η ριβοφλαβίνη (βιταμίνη Β2) μπορεί να μειώσει την ένταση των ημικρανικών κρίσεων. Γι’ αυτό συμπληρώματα μαγνησίου και ριβοφλαβίνης δίνονται σε ασθενείς στο πλαίσιο της πρόληψης. Το 5HPT μπορεί να βοηθήσει τον οργανισμό να είναι λιγότερο ευάλωτος στις ημικρανικές κρίσεις. Όσον αφορά τον κοινό πονοκέφαλο, το τζίντζερ και το ginkgo biloba θεωρούνται ευεργετικά.
Tips
Εάν εκδηλώσετε μια ημικρανική κρίση που έχει συμπτώματα διαφορετικά από τα συνηθισμένα για εσάς και σας κάνει να ανησυχείτε, συμβουλευθείτε αμέσως το γιατρό σας.
Πηγές: www.galino.gr, Αμερικάνικο Εθνικό Ίδρυμα Κεφαλαλβίας www.headaches.org
